Quebec

Kelimenin kökeni: Algonquin Yerlileri’nin dilinde ‘dar geçit’ veya ‘boğaz’ manalarına geliyor. Böyle denmesinin sebebi St. Lawrence nehrinin daraldığı yerde Quebec City şehrinin bulunuyor olması.

Kod ismi (Halk arasındaki ismi): La Belle Province (Güzel Eyalet, Güzel Taşra).

Payitaht: Québec City.

Konfederasyona girişi: 1 Temmuz 1867.

Rumuzu: Hatırlıyorum.

Bayrağı: “fleurdelisé” (flordolize) ismiyle bilinen Quebec bayrağı gök mavi zeminde beyaz bir haç ve üst sağda zambak.

Eyalet kuşu: Kar baykuşu.

Agaç: Sarı Huş ağacı.

Gerçek Halkı: Algonquin ve Iroquoi Yerlileri ve Eskimolar (Inouitler).

1998 senesi itibarıyla toplam canlı doğum: 77,020

Doğum hızı: 10.5 / 1,000

Ölüm hızı: 7.3 / 1,000

Campylobacteriosis (toplam-1997): 2,461

Salmonellosis: 1,610

Giardiasis: 934

Hepatitis B: 537

Gonococcal enfeksiyonlar: 478

Amebiasis: 250

AIDS: 1985-1998 arası toplam 7,595.

Çocuk ölüm hızı: 5.5 / 1,000 (canlı doğumda).

Ortalama ömür süresi: 81 (Kadınlarda), 74 erkeklerde.

Sağlık personeli (1000 kişi başına): 4,2 doktor, 1.98 diş hekimi, 0.42 optometrist, 0.7 eczacı.

Québec’te; 700’ün üzerinde sağlık tesisi mevcud; bunların 140’ı hastahane, 440’ı uzun vadeli bakım merkezi, 132 tanesi rehabilitasyon merkezi. Her 1000 kişiye 2.7 yatak düşüyor.

Québec Nüfusu: 7.33 milyon (1998). Toplam Kanada nüfusunun %24’ü. Nüfusun %78’i St. Lawrence bölgesinde tekessüf etmiş durumda.

Payitaht: Québec City ve nüfusu 700.000 (1998-Kanada’nın 8. büyük şehri).

Diğer Quebec şehirleri: Ottawa-Hull (Quebec parçası): 258,200, Chicoutimi-Jonquière: 160,454, Sherbrooke: 147,384 ve Trois-Rivières: 139,956. Québec’in, nüfusu 50.000 ve üzerinde olan toplam 21 şehri var.

Kişi başına düşen gelir: 18.965 Kanada doları.

Aile başına düşen milli gelir: 51.260 Kanada doları.

Ortalama haftalık gelir: 564.98 Kanada doları.

Saatlik minimum ücret: 7 Kanada doları.

Medya-İletişim-teknoloji kullanımı: 98 yılı itibarıyla; 44 AM, 89 FM radio istasyonu, 49 Tv istasyonu. Programların %77’sı fransızca, Her yüz kişiden 36’sının PC’si (Şahsi Bilgisayar) var. 11 günlük gazete çıkıyor. 9’u fransızca 2’si ingilizce. En büyükleri Le Journal de Quebec (Quebec Gazetesi) ve Le Soleil (Gunes). 500’den fazla yayın var, 400’ün üzerinde fransızca, 75 kadarı ingilizce. 100 kadar yayınevi ve 12 tane de kitab fuarı var.

Toplam zirai arazi: 8.5 million acre (3.4 milyon hektar) [35,991 ciftlik] 4.3 milyon acre’lik (1.7 million hectares) bölümü sürekli mahsul veriyor. 97 yılı itibarıyla senelik mahsul değerleri: 2.18 milyon ton hububat, 919,044 ton silo için mısır, 309,438 ton arpa, 210,934 ton yulaf.

Hayvancılık: 23.000’in üzerinde hayvan çiftliği, 519.000 hektarlık bir alana yayılmış durumda. Bunlardan yaklaşık %56’si mandra, %28’i sığır çiftliği, %10’u domuz çiftliği, %4’ü tavuk ve diğer kanatlılar, %2’si ise kombinasyon çiftlikleri. Bunun dışında 140 civarında tilki yetiştirme çiftliği mevcud.

Etnik yapı: 5.2 milyon Fransız kökenli, 350.000 Britanya kökenli, 70.000 Aborijin (Yerli) kökenli [Mohawklar, Creeler, Montagnaisler, Algonquinler, Attikamekler, Micmaclar, Huronlar, Abenakiler ve Naskapiler], 8500 Inouit (Eskimo),

Diller: Yüzde 81 Fransızca, %8,3 İngilizce. Bu iki dilin dışında aralarında italyanca, yunanca, ispanyolca’nın da bulunduğu bazı diller de konuşuluyor. Her Yerli grup kendi dilini konuşuyor. 35 kadar Yerli dili var.

Din: Ekseriyyet Roman Katolik (%84). Kanada’da Roman Katolisizm’in hakim olduğu tek yer. Nüfusun %6’sı Protestan (410.000 kişi; 97.000 Anglikan, 62.000 Birleşik Kanada Kilisesi’ne bağlı, 28.000’i Baptist, 11.000’i Pentacostal {Ahd-i Atik’in ilk 5 kitabını benimseyenler}, 21.000’i Presbitaryen, 14.000 Lutheran). Bunun dışında 97.000 yahudi, 87.000 Doğu Kilisesi’ne bağlı Orthodoks, 49.000 Müslüman, 35.000 Budhist, 14.000 Hindu, 7.000 Sih mevcud. 28.000 kişi ise dinsiz olduklarını beyan etmiş durumda ki bu, Kanada’daki-diğer eyaletler arasında-en düşük dinsizlik oranı.

Eğitim: 96 senesi itibarıyla talebe sayısı: 670.000 ilkokul, 492.000 orta-lise talebesi. 600 ama ve dilsiz-sağır’a özel egitim. Quebec hükümetinin yıllık bütçesinin %25’i eğitime gidiyor! Çalışan nüfusun %41’i lise veya üniversite diplomasına sahib. Yüksekokul-Meslek okulu ve üniversitelerdeki toplam talebe mevcudu: 243.000. Quebec Üniversitesi 1968’de kuruldu. Kanada’nın ikinci büyük üniversitesi. Ağırlıklı olarak fransizca egitim veriyor. Universitenin talebe mevcudu: 39.000. Diger üniversiteler: Laval üniversitesi (1852): 34.000 mevcud, Sherbrooke Ün.(1954): 13.000.

Yıllık toplam elektrik üretimi: 200.8 milyar kilowatt saat

Yıllık elektrik harcaması: 161 milyar kw saat

Lisanslı balıkçı sayısı: 1. 200.000.

Ormanlık alan: 207.3 milyon acre (83.9 milyon hektar).

Ormancılık sektoründe çalışan sayısı: 104,000

Maden profili: Dünyanın en büyük 10 maden ülkesinden (bölgesinden) biri. Başlıca madenler: Altın (37.430 gram), bakır (126.002 ton), çinko (181.863 ton), gümüş (204 ton), demir ve asbest (447 ton).

Uluslararası ticaret hacmi: 214 milyar Kanada doları.

Kamu Finansı: 97-98 yılı itibarıyla senelik vergi gelirleri: 38.1 milyar Kanada doları. Kamu harcamaları: 40.3 milyar dolar.

Çalışabilir nüfus: 5.67 milyon.

Çalışan sayısı: 3.54 milyon.

İşsizlik oranı: %11.8

Çalışanların sektörel dağılımları: %38 ziraatcilik, %18 manifaturacılık (imalat), %18 ticaret, %8 nakliyat, iletişim, konfeksiyon, %7 kamu hizmetleri, %6 finans, sigorta ve emlakçılık, %4 inşaat, %1 balıkçılık, ormancılık, madencilik.

Vergi nisbetleri: Küçük iş kollarında; %5.75, orta-büyük iş kollarında; %8.9,

Coğrafya;

Québec neredeyse tamamen sularla çevrili bir alan. Kuzeyde Hudson boğazıyla hududlanıyor; doğuda Labrador’la (Newfoundland eyaletinin temel parçası); güneydoğuda St. Lawrence körfezi; güneyde New Brunswick ve ABD’nin Maine, New Hampshire, Vermont ve New York eyaletleriyle; güneybatı ve batı’da Ontario ile; ve batı’da ve kuzeybatı’da James ve Hudson körfezleriyle çevrili. 594.857 milkare (1.545.680 km2) alana sahib, yani Fransa’nın 3, İngiltere’nin 7 misli büyüklüğünde. Kanada’nın, alan açısından en büyük eyaleti.

Topoğrafya;

Kuzeyden güneye doğru, Quebec 3 ana coğrafi bölgeye ayrılır: Kanada siperi, St. Lawrence munhat arazileri ve Appalas Dağları. Quebec’in en yüksek noktası Kanada siperi bölgesinde bulunan ve dünyanın en ihtiyar dağ silsilesi olarak Kabul edilen dağlara aid Mount D’Iberville’dir (Iberville Tepesi) ve yüksekliği 5,420 feet (1,652 metre)dir. Torngat Dağları’nda bulunur ki bu nokta Québec’in kuzeydoğusundaki en uç noktadır.

St. Lawrence nehri Atlantik Okyanusu’nu Büyük Göller’e bağlar. St. Lawrence bölgesinde 1 milyondan fazla irili ufaklı göl ve nehir bulunmaktadır. Güneyde, Appalas dağlarının alçak tepeleri Quebec’i ABD’den ayırır. Québec’in onbinlerce gölu ve nehri dünya taze sularının %16’sını teşkil etmektedir.

Québec’in toplam alanının %51’i ormanlık, %27’si kutbi ve ormanlık tundralar ve %22’si taiga’dır (ormanlarla tundralar arasında geçiş oluşturan seyrek agaçlıklı alanlar).

Quebec’te tesbit edilen en düşük ısı 5 Şubat 1923’te Doucet’de, -66°F (-54.4°C).

Québec tarihi;

1-Fransız idaresi: 16. yüzyıl’ın ortaları-1760 arası;

2-İngiliz idaresi: 1760’tan 20. yy’ın başlarına kadar,

3-Amerikan rejimi: 20. yy’ın başından…

Fransız idaresi;

1534 -Kaşif Jaqcues Cartier, Fransa Kralı 1. Francois adına Kanada’nın mülkünü alıyor. (Tabiî ki, burada ‘Kanuni Süleyman’ın dahli büyük, Fransa’ya kapitulasyonları vermese ve krala arka çıkmasa Fransa’nın Kanada’yı hamuduyla götürmesi na mümkün).

1535-1536 – Cartier, Iroquiler’in rehberliğinden faydalanarak Sain-Laurent’i aşıp Hochelaga’ya kadar gidiyor. Hochelaga’nın bugünkü ismi Montreal. O zamanlar bir Yerli merkezi.

1604 – Sieur (Sőr) de Monts tarafından Port-Royal ve Acadie’nin (Fransız Kanada’sının doğu bölgesi) kurulması. (1613’te İngilizler tarafından yıkıldı).

1606 – Fransızlar’la İngilizler arasındaki çatışmaların başlaması.

1608 – Québec’in (Kebek diye okuyalım), Champlain tarafından kuruluşu (Quebec’in Yerli dilindeki karşılığı Stadakone’dir)

1642 -Ville-Marie’nin Chomedey de Maisonneuve tarafından kuruluşu ki, daha sonra Montreal olacaktır.

1660 – Kanada’da Beyaz Nufusu: 2 500 kisi!

1663 – Koloni’nin 14. Louis ve hususiyetle Colbert tarafından reorganizasyonu:

– 1300 civarında idari personnel gönderimi;

– Iroquoiler’in baskı altına alınması.

1668 – Geniş yetkilerle donatılmış olan Kraliyet ajanı Talon 2 500 kolonici, atlar ve arabalar getirtiyor. Yüksek doğurganlık (hızı) özendiriliyor ve ödüllendiriliyor. Bekarlar evlenmeye teşvik ediliyor, kalabalık ailelere aynı ve nakdi yardım. Ayaklarını Kanada topraklarına (limana) bastıkları günden itibaren, ‘Kral’ın kızları-Fransız kadınlar’ın evlenmek için önlerinde sadece 15 gün var!

1672 – Frontenac vali oluyor.

1680 – La Salle Louisiana’yi keşfediyor ve orayı 14. Louis’nin onuruna takdis ediyor.

1713 – Acadie tamamen İngiliz yönetimi altına giriyor.

1750 – Yeni-Fransa (La Nouvelle-France) bütün Saint- Laurent vadisini, büyük gölleri, Mississipi vadisini [Meksika körfezine kadar] sarıyor (yutuyor) ve 85.000 nüfusa ulaşıyor. Yeni-İngiltere (New England) diğerinden 20 kat daha küçük fakat 150.000 nüfusu barındırıyor.

1755 – Acadieliler, Fransa’ya karşı kullanmak üzere silah almayı reddediyorlar. Ve bu sağa sola dağılmanın başlangıcı oluyor ve 1763’e kadar devam ediyor.

1759 – Québec, Wolfe’un önünde düşüyor, Louisbourg, Ohio et Büyük Göller alınıyor, Montréal başkent oluyor. Böylece 7 yıl savaşı sona eriyor.

1608-1760 arasında, 10 000 fransız göçmenin Kanada’ya yerleştiği tahmin ediliyor.

İngiliz idaresi

1763 – Paris Anlaşması, Acadie, Kanada, Yeni Toprak (Yeni Yurt-Terre-Neuve), Cap-Breton ve Mississipi’nin batısındaki topraklarda, İngilizler’in fethini ve Fransız kaybını garanti altına alıyor.

1774 – Quebec Ahdi.

1776 – Amerikan İstiklalinin İlanı- 100 000 loyalist (İngiliz İdaresi’ne bağlı olan) ABD’yi terkediyor ve bunların 6000’i, İngiltere kralına bağlılıkları nedeniyle, mühim subvansiyonlarla, Quebec’e, zengin topraklara yerleşiyor.

1791 – “Quebec federe eyaleti/devleti »nin ‘Yukarı Kanada’ (Haut-Canada) ve ‘Aşağı Kanada’ (Bas-Canada) olarak ayrılması.

1792 – Francophone (Fransız lisanını konuşan) 35 vekil ile Anglophone (İngiliz lisanını konuşan) 15 vekilin seçilmesi. Böylelikle, toplam nüfusun sadece 1/15’ini teşkil eden İngilizler’in devlet erkinde %40’lık pay sahibi olmaları ve İngilizce’nin resmi dil olarak kabul edilişi.

1812 – Amerikalilar’ın Yukarı Kanada’ya (Haut-Canada) saldırmaları, 1818’e kadar süren çatışmalar ve İngiltere ve ABD’nin hududu 49. paralelde tesbit etmeleri. Bu devirde, Aşağı Kanada’da nüfus yaklaşık 420.000’e yükseliyor ve bu nüfusun 80.000’i İngiliz ve 340.000’i Canayen.

1835 – Gosford yeni vali.

1837 – Genç Canayenler, L. J. Papineau’nun liderliğinde para-militer bir grup oluşturuyorlar. Ve adını ‘Hürriyet’in Oğulları’ (Les Fils de la Liberté) koyuyorlar. İngilizler ise paramiliter bir birlik olan ‘Doric Club’ çatısı altında gruplaşıyorlar. Çatışmalar başlıyor. Papineau ABD’ye kaçıyor. ‘Hürriyet’in Oğulları’örgütünün mensubları kiliselere sığınıyorlar. İngilizler onları yakalayıp işkenceli sorgulardan geçiriyorlar. Birçoğu da sorgudan sonra infaz ediliyorlar.

1838 – Vali Durham yeniden barışı tesis etmek istiyor ve bu bağlamda örgüt mensublarını Bermuda adalarına sürgüne gönderiyor. İngiltere bu karardan hoşnud olmuyor ve Durham geri çekiyor (görevden alıyor) ve yerine Colborne getiriliyor. Yeni vali, merkezin istemleri doğrultusunda agresif bir politika izliyor, yeni saldırılar, yeni çatışmalar, infazlar ve sürgünler örgütlüyor. Örgütün, yaşları 22 ile 44 arasında değişen ve merkezi konumları olmayan 12 tane sıradan militanı Montreal hapishanesi önünde infaz ediliyor. 1837-1910 tarihleri arasında 500.000 Canayen ABD’ye sürgün ediliyorlar.

1839 –Durham raporu uyarınca iki Kanada birleştiriliyor ve ‘Fransız Kanada’sı’ tarihe mal ediliyor. Raporda, Canayenler’in yontulmamış, tarihsiz, köksüz ve edebiyatsız bir millet olduğu tesbit ediliyor ve catışmaların bir sosyal sınıf mücadelesi değil bir ırk savaşı olduğu belirtiliyor. Raporun nihayetinde Canayenler’e, iyi birer ‘İngiliz işçisi’ olmaları, İngilizce konusmaları, İngilizler’in yanında çalışmaları, İngiliz kapitalizmine hizmet etmeleri, ‘İngiliz usulü barış’ içinde yaşamaları ve ‘İngiliz armonisi’ içinde varolmaları salık veriliyor (dayatılıyor). Canayenler kendilerine dayatılan bu ‘barış’ı reddediyorlar ve pasif direnişe başlıyorlar, asimilasyona karşı çıkıyorlar ve bu tavırları onlara 100 yıl boyunca sıkıntı, eziyet, zulüm, sefalet ve ölüm getiriyor.

1840 -‘Yukarı Kanada’ (Haut-Canada) ile Aşağı Kanada (Bas-Canada) arasında birlik akdi gerçekleşiyor.

1848 – Serbest değişim siyaseti başlıyor ve yanısıra tifus ve kolera epidemileri de…

1852 – Birçok kolej ve Laval Üniversitesi (Kilise kontrolünde) tesis ediliyor. Aynı zamanda, laik bir kurum olan ‘Kanada Enstitüsü’ (L’Institut canadien) ortadan kalkıyor. Kilise, her türden sendikanın oluşumuna sistematik olarak karşı çıkıyor. Başa çıkamayacağını anlayınca, dükkan olmaktan başka bir işlev görmeyen ve burjuvaziye hizmet eden kendi sendikasını oluşturuyor.

1854 –ABD ile ticari anlaşma. Odun, kömür, buğday ve balıkla ilgili gümrükler 10 yıllığına ortadan kaldırılıyor. Demiryolu geliştiriliyor.

1867 – Yeni İskoçya (New Scotland) ve Yeni Brunswick (New Brunswick) Birleşik Kanada’ya bağlanıyorlar ve yeni bir konfederasyon oluşturuluyor ve Montreal yerine merkez (federal) hükümet Ottowa oluyor. Bu olup bitenlerin hepsi İngiltere’yi memnun ediyor, Yerli Halk olan Canayenler ise kaale alınmıyor. ‘Britanya Kuzey Amerika’sı Akdi’ hükümete, Canayenler’i toplama kamplarına (Reserves) koyma yetkisi veriyordu.

1870 – Britanya Columbia’sı konfederasyona katıldı. Yarısı Frankofon (Fransızca konuşan) olan resmi olarak Kanada’nın eyaleti oldu.

1873 – Prince-Edouard adası ekonomik olarak konfederasyona katılmaya pek niyetli değil. Montreal, Kanada’nın ithalat ihracat merkezi haline gelirken, Quebec gemi yapımcılığı (tersanecilik) mevzuunda merkezleşiyor. Ottowa hükümetinin ilk icraatlarından biri, devasa Batı arazilerini satın almak oldu. Bu arazilerin sahiplerinin bir kısmı Riel öncülüğünde Konfederasyon’a karşı çatışmalara girdiler ve topraklarını satmak istemediler. Direniş kırıldı ve Riel idama mahkum oldu ve 16 Kasım 1885’te Regina’da infaz edildi. Bu infazı protesto eden 50.000 kişilik kalabalık Montreal’de hükümet aleyhine gösteriler düzenledi.

1896 – Liberal başbakan Laurier, Manitoba’da, ekseriyetin frankofon olduğu okullarda fransızca’nın serbest bırakılmasını sağladı. Saskatchewan ve Alberta eyaletleri Kanada konfederasyonu’na katıldılar.

1914-1918 – 1. Emperyalist Paylaşım Harbi. Parlamento, bir Kanada ordusu teşkil etmek icin 50 milyon dolar ödenek ayırdı. Başbakan Borden, Kilise’nin de yardımıyla 12.000 Canayen’in orduya yazılmasını sağladı. Bazıları zorla askere alındı. Bu gelişmeler, Montreal ve Quebec’de büyük protesto gösterilerine yol açti. Bu gösterilerde askerler kalabalığa ateş açtı.
Aynı dönemde, Ontario’da katolik okullar sorunu patlak verdi. Ögretmenler greve gittiler. İngiltere Kanada’daki yerini yavaş yavaş ABD’ye terketmeye başladı.

Amerikan idaresi :

1926 – Commonwealth (Ortak Devlet) teşkil olundu. Bu vetire Quebec’le Kanada’yı karşı karşıya getirdi. Londra, Labrador’un Yeni Ülke’ye (La Terre-Neuve) geri dönmesine karar verdi. Bunun anlamı, Quebec’ten 110.000 milkare alınmasıydı (gaspedilmesi).

1932 – Woodworth C.C.F.yi kurdu (Cooperative Commonwealth Federation-Ortak Devlet Federasyonu Kooperatifi) ve bir çalışma kodu bağlamında terakkici ve içtimai ölçülere ulaşılmasını hedefledi. Aberhart ‘Sosyal Kredi’yi (Social Credit) kurdu.

1935 – Québec’teki ABD şirketlerinin sayısı 394’e ulaştı. İşsizlik başgösterdi.

1936 – Maurice Duplessis ‘Milli Birlik’i (l’Union Nationale) ve bu, 1936-60 periodunu belirledi.

Aynı dönemde Credit Agricole (Zirai Kredi Kurumu) ortaya çıktı.

1939-1944 – Liberal Parti yeniden hükümete geldi. Kadınlara oy hakkı ve zorunlu eğitim kanununu çıkardı. Quebec hidroelektrik santralini yaptı.

1939-1945 – 2. Emperyalist Paylaşım Harbi. İngiltere ve Fransa’dan 1 hafta sonra Kanada Almanya’ya savaş ilan etti ve Parlamento, savaş giderleri için 100 milyon doları onayladı.

1941 – Askerlik zorunlu hale getirildi. Birçok Quebec’li bu yasaya uymayı, kendilerine ait olmayan menfaatler uğruna savaşmayı reddetti.

1946 – ABD, Quebec’in birincil sektörünü kontrol ediyorlardı.

1949 – Terra-Nova (Yeni Ülke) Konfederasyonu’nun 10. eyaleti oldu.

1957 – Grève de mineurs à Murdochville Polisle isciler arasında çatışmalar.

1950-1960 – Şehirlere göç. Hükümet, küçük ve orta burjuvaziyi desteklemeye başlıyor.

1958 – L. B. Pearson başbakan. Laiklik, ayrılıkçılık ve Marksizm’in ayak sesleri. Siyasi hayat gelişiyor.

1960 – Jean Lesage ‘Sessiz Devrim’i başlatıyor.

1963-FLQ 63 (Front de Libération du Québec-Quebec Kurtuluş Cebhesi) kuruluyor. Devrimci bir eylem projesiyle ortaya çıkıyorlar, bombalı eylemlere başlıyorlar.

1964 – Basın çalışanlarının uzun süreli grevi. Bu grev, halkı kurtuluş sorunu ve bilgi alma hakkı konusunda bilinçlendiriyor.

1965 – M.L.P’nin (Mouvement de Libération Populaire-Halk Kurtuluş Hareketi) kuruluşu; işçilerin politize olması (ABD’nin çok rahatsız olduğu bir sürecin başlaması).

1967 – René Levesque, laik eliti temsilen M.S.A.yi (Mouvement Souveraineté Association-Birlik Hükümranlığı Hareketi) kuruyor. Bu hareket 1968 tarihinde Quebec Partisi’ne (Le Parti Québécois) dönüştü.

1968 – Quebecliler’in bir bayramı olan Saint-Jean bayramı esnasında (24 Haziran) Montreal’de şiddetli çatışmalar. Bombalama eylemleri… Anglofonlar (İngilizce konuşan ahali) Quebec’i terkedip Ontario’ya gidiyor… Pierre Elliott-Trudeau başbakan oluyor ve ‘çiftdillilik’ (bilinguisme) ve ‘çiftkültürlülük’ (biculturalisme) tezini ortaya atıyor.

1970 – liberal Robert Bourassa %44 oyla hükümete geliyor ve 72 sandalye kazanıyor. Quebec Partisi %24 oy aldığı halde sadece 7 sandalye elde edebiliyor. Bu seçim sistemi tenkidlere yol açıyor. Bombalı eylemler yeniden başlıyor.

1976-Quebec’in bağımsızlığını taleb eden Quebec Partisi iktidara geldi. Fransızca resmi dil oldu, 1980’de Kanada birliği içinde kalmak şartıyla bağımsızlık referandumu gerçekleştirildi. Bağımsızlık reddedildi.

Eğer Quebec Kanada’dan ayrılırsa Kanada, nüfusunun %25’ini ve ekonomisinin %28’ini kaybedecek. Bunun manaları şunlar; 1-Kanada‘nın dünyadaki ekonomik rolü değişecek ve G-8 içindeki prestiji Rusya’ninkine yakın olacak (yani hamamın oğlanı derekesine düşecek), 2-Madenler’den, hayvancılıktan, ormancılıktan ve denizcilikten elde ettiği gelirler sıfırlanacağı gibi, kaynaklar bir daha dönmemecesine gidecek, 3-Nüfusu zaten az (30 milyon kadar) onun da ¼’ünü kaybedecek ve o kocaman coğrafyayı ihya edebilmek için ucuz işgücü ve yerleştirecek adam arayacak yani 3. dünya gelecek, Arab, Türk, Pers, Kürd, Hintli, Pak, Afgan, Çinli, Si Lankali, Afrikaner vs. dolacak… 4-Bu bağımsızlık Kanada ve ABD içindeki diğer meraklıları da harekete geçirecek. O nedenle, Kanada’dan ziyade ABD’nin uykularını kaçırıyor Quebec.

95 referandumunda %1’in altında bir farkla kurtuldu Kanada. 1 Aralık 98’de halk, Quebec bağımsızlığını isteyenleri yeniden hükümete getirdi, Lucien Bouchard başa geldi. Hala daha PQ iktidarda. Quebec’in bağımsızlığını bir kenara yazın, eli kulağında, Fransa ve Almanya sıcak bakıyorlar ve PQ’yi destekliyorlar, Çin de öyle. ABD ise ecel terleri döküyor. Ne de olsa sonrası var, Texas var, New Orleans var, Ohio var, Minnesota var, var oğlu var…

Kaynak: H.A. “Akademya’ya Doğru Sitesi”, 2001-2005 (2010 öncesi arşiv makalelerimizde yazarlarımızın adları, açık isimleriyle yayınlandıklarında makalelerini yeniden tashih ihtiyacı duyabilecekleri ihtimaline nazaran, yazarlarımızın talebi olmadıkça sadece isimlerinin baş harfleriyle paylaşılmakta, böylece bu önemli ve değerli arşivimizden kamuoyunun istifadesi amaçlanmaktadır.)

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi giriniz!